Czym się różni font od czcionki?
i dlaczego Gutenberg nie mógł używać fontów, chociaż wymyślił czcionki?
Często używane są przez nas terminy "font" i "czcionka", ale czy wiemy, że w rzeczywistości oznaczają one różne rzeczy? W tym artykule wyjaśnimy, czym dokładnie różnią się fonty od czcionek.
Czcionka (ang. typeface) to unikalny zestaw znaków, które tworzą charakterystyczny wygląd liter i cyfr. Oznacza to to, co widzimy na ekranie lub na papierze. Czcionka jest projektem, który został stworzony przez projektanta typografii.
Font (ang. font) to plik komputerowy, który przechowuje informacje o wyglądzie i prezentacji danej czcionki. Font zawiera wszystkie niezbędne dane, aby wyświetlić czcionkę na ekranie komputera lub drukować ją na papierze.
Warto zauważyć, że w języku polskim termin "czcionka" został przetłumaczony jako "font" w systemie Windows. Jednak pierwotne znaczenie słowa "czcionka" odnosi się do fizycznego przedmiotu, czyli małego metalowego bloku z pojedynczym znakiem, który był używany w druku.
Podsumowując, krój pisma to unikalny wygląd liter, czcionka to fizyczny obiekt z pojedynczym znakiem, a font to plik komputerowy, który przechowuje informacje o wyglądzie czcionki. W codziennym użytkowaniu terminy "czcionka" i "font" często są używane zamiennie, ale warto znać różnice między nimi i używać ich odpowiednio w kontekście, aby uniknąć nieporozumień.
Cytując anonimowego internautę: Różnica między czcionką a fontem jest taka, że jak się czcionką w kogoś rzuci to go można zabić, a fontem już nie tak łatwo.
Czcionka, według definicji z czasów Gutenberga, jest zestawem metalowych klocków (matryc), z których można odbijać pojedyncze litery, cyfry i znaki interpunkcyjne w celu składania tekstu.
W czasach Gutenberga, czcionki były rzemieślniczo wykonywane przez odlewanie metalu, zazwyczaj ołowiu i antymonu, w formy matryc. Każda litera miała swoją indywidualną matrycę, a cały alfabet był przechowywany w drewnianym pudełku z osobnymi przegródkami dla każdej litery. Projektant czcionki tworzył wzór dla każdej litery, wycinając ją w litym bloku metalu, a następnie używając techniki odlewniczej, aby wykonać matryce.
Gutenberg był pionierem w tworzeniu czcionek, wprowadzając masową produkcję metalowych liter. Jego najbardziej znana czcionka to "Gutenbergova Biblia", stworzona dla druku pierwszej Biblii opartej na ruchomym kształcie.
Czcionki z epoki Gutenberga miały różne style, takie jak gotyckie, romańskie i antykwy, a ich kształty były wynikiem ręcznego rzeźbienia i odlewania metalu. To właśnie wynalazek Gutenberga przyczynił się do rewolucji w druku i rozpowszechnienia książek, ułatwiając dostęp do wiedzy i zwiększając zasięg komunikacji.
Dzisiejsze cyfrowe fonty są bezpośrednim dziedzictwem czcionek z epoki Gutenberga. Chociaż medium i technologia się zmieniły, to podstawowe pojęcie czcionki jako zestawu znaków do składania tekstu jest wciąż aktualne i stanowi fundament dzisiejszej typografii.
Termin "font" w odniesieniu do czcionek z epoki Gutenberga nie jest stosowany, ponieważ słowo "font" w znaczeniu, które używamy dzisiaj, pojawiło się znacznie później w historii druku.
Termin "font" został wprowadzony w erze komputerowej, gdy czcionki zaczęły być reprezentowane jako pliki komputerowe, zawierające informacje o wyglądzie i charakterystyce czcionki. Wcześniej, w czasach Gutenberga, czcionki były fizycznymi klockami (matrycami) wykonanymi z metalu, które były używane do składania tekstu na prasach drukarskich.
W epoce Gutenberga, termin "czcionka" (ang. typeface) był używany do opisu stylu, kształtu i wyglądu liter, cyfr i znaków interpunkcyjnych. Były to kolekcje ręcznie wykonanych kształtów liter, które były używane do druku. Jednak termin "font" w dzisiejszym znaczeniu, jako plik komputerowy, który zawiera informacje o czcionce, nie istniał w tamtych czasach.
Wprowadzenie terminu "font" w kontekście czcionek cyfrowych pozwoliło na łatwiejsze zarządzanie i użytkowanie różnych wariantów czcionek na komputerze. Dzisiaj terminy "czcionka" i "font" są często używane zamiennie, ale w kontekście czcionek z czasów Gutenberga, używa się głównie terminu "czcionka" dla opisu stylu i wyglądu, ponieważ nie istniały wtedy pliki komputerowe, które zawierałyby informacje o czcionkach.